การประยุกต์ใช้ ICT ทางการพยาบาล

          การประยุกต์ใช้ ICT ทางการพยาบาล

ICT คืออะไร...

Information - สารสนเทศ, สารนิเทศ, ในบางครั้งหมายถึงข้อมูล

Communication - การสื่อสาร

Technology - เทคโนโลยี

 

                                                                                 http://www.ns.mahidol.ac.th/nsid204/lesson05/L05_his.pdf 

ICT หมายถึง เทคโนโลยีที่ช่วยในการรวบรวมข้อมูล ตรวจสอบ จัดหมวดหมู่ เรียงลำดับ สรุป คำนวณ จัดเก็บ ค้นคืน จัดทำสำเนา และแพร่กระจาย หรือสื่อสาร ข้อมูล ทำให้ข้อมูลกลายเป็นสารสนเทศที่ดี มีความถูกต้อง ตรงตามความต้องการ และเกิดคุณค่าต่อผู้ใช้

                                         

                                                               http://ict-pr.kkn5.go.th/forum.php?mod=viewthread4996-7

สารสนเทศทางการพยาบาล ( Nursing  Information )  คือ การใช้ความรู้ทางคอมพิวเตอร์  ความรู้ทางด้านสารสนเทศ  และความรู้ทางด้านการพยาบาล  เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติพยาบาล  การบริการสุขภาพ และการบริหารการพยาบาล  สารสนเทศทางการพยาบาลต้องมีลักษณะสำคัญ  คือ เนื้อหาสาระเกี่ยวข้องกับการพยาบาล ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการช่วยจัดการข้อมูลสื่อสาร  หรือการดัดแปลงข้อมูลทางการพยาบาล

http://ict-pr.kkn5.go.th/forum.php?mod=viewthread&tid=62

คุณลักษณะที่ดีของระบบสารสนเทศในการบริหารการพยาบาล

         

ระบบสารสนเทศในการบริหารที่ดี  ควรมีลักษณะ  10 ประการ  คือ

1.พึงระลึกว่าสารสนเทศมิใช่ข้อมูล จึงควรทำการเก็บรวบรวม วิเคราะห์ข้อมูล และเสนอในลักษณะของสารสนเทศเพื่อสามารถใช้ประโยชน์ได้จริงในการบริหาร

2.ความเกี่ยวพันของสารสนเทศ ( Relevance ) สารสนเทศที่จะรวบรวม ควรเป็นสารสนเทศที่เกี่ยวพันกัน หรือสัมพันธ์กับวัตถุประสงค์ที่นำไปใช้ 

3.ความไวของสารสนเทศ ( Sensitive ) สารสนเทศที่จะเป็นประโยชน์ต่อการบริหาร จะต้องมีความไวสามารถบ่งบอกหรือแสดงความหมายในสิ่งที่ต้องการทราบได้ถูกต้อง 

4.ความถูกต้องเที่ยงตรงของสารสนเทศ ( Unbias ) สารสนเทศที่ได้จากการเก็บรวบรวม การวิเคราะห์ และการนำเสนอ ควรถูกต้องและเที่ยงตรงต่อความเป็นจริง มิใช่เพียงเพื่อให้ผู้บริหารพึงพอใจ 

5.ลักษณะเบ็ดเสร็จของสารสนเทศ หรือการนำเสนอสารสนเทศ ควรอยู่ในลักษณะที่รวบรวมสิ่งสำคัญๆ สามารถตรวจสอบหรือพิจารณาโดยผู้บริหารได้โดยง่ายหรือง่ายต่อความเข้าใจ 

6.เวลาที่เหมาะสมของสารสนเทศ สารสนเทศที่ได้รับการเก็บรวบรวม วิเคราะห์และจัดเตรียมจะต้อง ทันเวลาในการที่จะต้องใช้งาน 

7.สารสนเทศเพื่อเน้นการดำเนินการ ( Action Oriented ) สารสนเทศควรจะได้รับการวิเคราะห์ ในลักษณะที่สนับสนุนกระบวนการบริหาร การวินิจฉัยสั่งการหรือการดำเนินการต่างๆในอนาคต 

8.รูปแบบลักษณะเดียวกันของสารสนเทศ ( Uniformity ) สารสนเทศที่ดีควรจะมีลักษณะที่คล้ายคลึง มีรูปแบบเดียวกัน สามารถเปรียบเทียบใช้สารสนเทศร่วมกันได้อย่างมีมาตรฐานเดียวกัน 

9.สารสนเทศเพื่อเป้าหมายการปฏิบัติการ ( Performance Target ) สารสนเทศควรได้รับการกำหนด และเก็บรวบรวมโดยอาศัยวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่ได้กำหนดไว้เป็นพื้นฐาน 

10.ความคุ้มค่าของสารสนเทศ ( Cost Effectiveness ) ผลประโยชน์ที่ได้จากการรวบรวม การวิเคราะห์ และการนำเสนอสารสนเทศควรมีมากกว่าต้นทุนที่ใช้ 

 ทำไมต้องประยุกต์ใช้ ICT เข้ากับองค์กรในปัจจุบัน

เพราะองค์กรในปัจจุบันได้จำกัดไว้ซึ่งทรัพยากรทางด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร การจัดการ และทรัพยากรทางด้านบุคคลในองค์กร จึงจำเป็นต้องใช้ระบบจัดการทรัพยากรต่างๆโดยการพึ่งพาระบบสารสนเทศ และไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้เลยว่า องค์กรใดในปัจจุบันไม่ได้ใช้เทคโนโลยีนี้ อาทิเช่นกรมทรัพยากรที่ดิน ใช้ภาพถ่ายทางดาวเทียมในการสำรวจพื้นที่โดยไม่ต้องออกไปสำรวจพื้นที่จริงอีกทั้งยังใช้ระบบสารสนเทศภูมิสาสตร์ในการจำแนกหรือกำหนด หรือจัดสรรทรัพยากรต่างๆในพื้นที่ที่แตกต่างกัน และกรมที่ดินก็สามารถใช้ข้อมูลสารสนเทศของกรมทรัพยากรที่ดิน ในการเข้าถึงข้อมูลว่า พื้นที่ใดต้องใช้ทำอะไรเพื่อให้เกิดประโยชน์ อีกทั้งสำนักงานผังเมืองก็สามารถใช้ข้อมูลชุดเดียวกันเข้ามาทำการวางผังเมืองให้แก่องค์กรดังกล่าว ดังนั้น การใช้ทรัพยากรสารสนเทศข้างต้น ทำให้ประหยัดทั้งเวลา ค่าใช้จ่ายแรงและทรัพยากรที่คาดว่าจะสิ้นเปลืองโดยใช่เหตุ จึงทำให้ระบบ ICT เข้ามามีบทบาทในการบริการการจัดการทรัพยากรภายในองค์กรในทุกๆวันนี้

http://161.200.80.76/blog/wp-content/uploads/2012/01/gis2.jpg

ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศจำเป็นอย่างไรต่อองค์กร

ปัจจุบัน เกิดการแข่งขันทางด้านธุรกิจสูง หากองค์กรใดเป็นผู้เหนือกว่าทางเทคโนโลยี ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยีสารสนเทศ ระบบเทคโนโลยีการจัดการ เครื่องจักร เทคโนโลยีทางการพยาบาล หรือแม้กระทั่งการสื่อสารระหว่างองค์กร ล้วนแล้วเป็นสิ่งสำคัญภายในตัวองค์กรทั้งสิ้น จึงไม่แปลกเลยว่า แต่ละองค์กร จะหันมาพึ่งพาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ หรือเรียกอีกนัยหนึ่งว่า ระบบสมองกล ซึ่งระบบเหล่านี้มีระบบการตัดสินใจแทนมนุษย์ หรือใช้ในการคาดคะเน การคำนวณสิ่งที่เป็นไปทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต ที่มีความถูกต้องแม่นยำ และมีศักยภาพกว่ามนุษย์ และระบบเทคโนโลยีสารสนเทศสามารถที่จะทำในสิ่งที่มนุษย์ไม่สามารถทำได้ ซึ่งส่วนนี้ถือว่าเป็นข้อได้เปรียบในส่วนของเทคโนโลยีทำล้ำสมัย แต่อย่าลืมไปเสียหมดว่า เทคโนโลยีทั้งหลายนั้นล้วนเกิดมาจากมนุษย์มนุษย์นั้นได้สร้างสรรค์ผลงานทางเทคโนโลยีเพื่อตอบสนองความต้องการทางทรัพยากรของมนุษย์เอง มนุษย์ก็จำเป็นต้องพึ่งพาเทคโนโลยีเพื่อความสะดวกในชีวิตประจำวัน

ทำไมจึงต้องมีระบบICT ในองค์กร

ในปัจจุบัน ระบบICT ทำให้ระบบการจัดการ และ การสื่อสารในองค์กร เกิดการเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างมาก มนุษย์มีความสำคัญน้อยลง อีกทั้ง ในหน่วยองค์กรต่างๆ เริ่มใช้ทรัพยากรด้าน IT กันอย่างแพร่หลาย ระบบการสื่อสารและการจัดการด้วยคอมพิวเตอร์ถูกใช้กันมากขึ้น สิ้นเปลืองทรัพยากรน้อยลงปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดการแข่งขันและพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ คือ เป้าหมายในการจัดการทรัพยากรในองค์กรที่มีอยู่ ให้คุ้มค่าที่สุด และตัดปัญหาในการสื่อสารด้วยระบบการสื่อสารโดยใช้สื่อแบบเก่าซึ่งเป็นที่เข้าใจยาก ซึ่งการใช้ระบบการสื่อสารโดยใช้สื่อสารสนเทศรวดเร็ว และแม่นยำ อุปสรรคในการสื่อสารน้อย และเป็นที่ต้องการกว่าสื่อแบบเก่ามาก การใช้ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศในการพัฒนาองค์กร ส่วนใหญ่จะเน้นในด้านความสะดวก ความคล่องตัว ความถูกต้องและความแน่นอนของข้อมูล ซึ่งถ้าหากองค์กรใดมีความได้เปรียบทางด้านทรัพยากรบุคคลที่มีความรู้ทางด้าน ICT และ บุคลากรที่มีความรู้ทางด้านการใช้ระบบ ICT จะได้รับความได้เปรียบ เพราะสามารถลดการใช้ทรัพยากรได้อย่างง่ายดาย หากเปรียบเป็นเชิงธุรกิจแล้ว ผู้ประกอบการใดที่มีความรู้ทางเทคโนโลยีที่ทันสมัย หรือผู้ประกอบการได้ที่เปรียบทางการบริหารจัดการ แต่กลับมีทรัพยากรทางด้านบุคคลน้อย จึงสามารถทำให้ลดค่าใช้จ่ายต่างๆได้

http://www.edrawsoft.com/images/network/Campus%20Network%20Overview_Full.png

ความก้าวหน้าด้านการแพทย์และพยาบาลยุค ICT

ความสามารถของเทคโนโลยีเครือข่าย ช่วยให้โรงพยาบาลสามารถทำการผ่าตัดจากระยะไกล (telerobotic operation) เพื่อให้บริการด้านสาธารณะสุข เข้าถึงทุกท้องถิ่นในประเทศ

จากการที่ประเทศแคนาดา ได้ทำการผ่านตัดจากระยะไกลแบบข้ามประเทศ ภายใต้โครงการสาธารณะสุขทางไกล (telemedicine) ได้เป็นผลสำเร็จเมื่อไม่กี่เดือนที่ผ่านมา ซึ่งได้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพ ของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทางการแพทย์ ที่ก้าวหน้าที่สุดในปัจจุบัน โดยมีเทคโนโลยีด้านเครือข่ายและเทคโนโลยีด้านหุ่นยนต์ (Robotics) ที่นำมาผสมผสานกัน เพื่อบริการด้านการแพทย์ที่มีคุณภาพแก่ประชาชน

ในการผ่าตัดนั้นความเที่ยงตรงและความนิ่งของศัลยแพทย์นั้น นับเป็นหัวใจสำคัญในการทำการผ่าตัดผู้ป่วย แต่ในปัจจุบันนี้ ด้วยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีด้านการแพทย์ ที่ได้ใช้เทคโนโลยีเครือข่ายประกอบกับหุ่นยนต์ เข้ามาเพื่อที่จะช่วยให้แพทย์ทำงานได้สะดวกยิ่งขึ้น

เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ปี 2546 ที่ผ่านมานี้ทางโรงพยาบาลเซนต์โยเซฟในประเทศแคนาดา ได้มีการนำเทคโนโลยีการผ่าตัดจากระยะไกลมาใช้ สำหรับการผ่านตัดแบบเปิดแผลขนาดเล็ก (minimal-access surgery) ที่คณะศัลยแพทย์ อยู่ห่างจากโรงพยาบาลที่ผู้ป่วยเข้ารับการผ่าตัดไกลถึง 250 ไมล์ และเป็นครั้งแรกสำหรับการผ่าตัดจากระยะไกลในประเทศแคนาดา ซึ่งต้องถูกจารึกไว้ในประวัติศาสตร์ด้านการแพทย์ของโลก กับความสำเร็จและความก้าวหน้าด้านสาธารณะสุข

โดยการผ่าตัดในครั้งนั้นศัลยแพทย์ต้องควบคุมกลไก ของอุปกรณ์มือกลสามชิ้น ที่จำลองการทำงานจากการขยับของนิ้วมือศัลยแพทย์ในการผ่าตัด โดยด้านหน้าของแผงควบคุมนั้น จะสามารถควบคุมการเคลื่อนไหวของมือกลไปทางซ้ายและขวา ตลอดจนควบคุมระบบกล้องที่จะให้ภาพที่ชัดเจนในระหว่างการผ่าตัด และตลอดระยะเวลา 3-4 เดือนที่ผ่านมา ก็ได้มีการผ่าตัดจากระยะไกลด้วยหุ่นยนต์นี้ ในประเทศแคนาดาแล้วอีกหลายต่อหลายครั้ง และทางโรงพยาบาลเซนต์โยเซฟ ก็มีแผนที่จะขยายการผ่าตัดจากระยะไกลนี้ออกไปสำหรับอีก 2 โรงพยาบาล ในพื้นที่ห่างไกลภายในสิ้นปี 2546 นี้

สำหรับเบื้องหลังความสำเร็จของการผ่านตัดจากระยะไกลนั้น โซลูชันด้านระบบเครือข่ายที่มีความเสถียรและปลอดภัยนั้น เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งโดยในกรณีโรงพยาบาลเซนต์โยเซฟนี้ ได้ใช้บริการด้านเครือข่ายส่วนตัวเสมือน หรือ Virtual Private Network, VPN จากบริษัทเบลล์แคนาดา ซึ่งนับว่าเป็นบริการการสื่อสารโทรคมนาคม ที่มีความปลอดภัยที่สุดในปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับการเชื่อมต่อระหว่างสำนักสาขาต่างๆ ขององค์กร

นอกจากนี้ความเสถียรและระบบสำรองของการสื่อสาร ก็เป็นปัจจัยสำคัญอย่างมากในการทำการผ่าตัดจากระยะไกลนี้ ดังนั้นคุณภาพของระบบที่จะมาใช้กับเทคโนโลยีด้านการแพทย์นั้น จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องสามารถควบคุมคุณภาพการให้บริการ ผ่านโครงข่ายหลักของเบลล์แคนาดาได้โดยในกรณีนี้ ได้ใช้เทคโนโลยีที่เรียกว่า Multiprotocol Label Switch หรือ MPLS เพื่อที่จะรับประกันความเป็นส่วนตัว ของการเชื่อมต่อระหว่างโรงพยาบาล ที่วิ่งอยู่บนโครงข่ายหลักของเบลล์แคนาดา ซึ่งเป็นโครงข่ายที่ครอบคลุมทั่วประเทศ อีกทั้งยังสามารถที่จะรองรับการสลับเส้นทางในการส่งข้อมูล ในกรณีที่การเชื่อมต่อเกิดติดขัดขึ้น

และจากการผสานกันอย่างลงตัวของการบริการด้านโครงข่ายคุณภาพสูง สำหรับงานด้านสาธารณะสุขพร้อมกับแอพพิเคชันด้านการควบคุมกลไกของแขนกล จากระยะไกลเข้าด้วยกัน ได้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของเทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสารรวมถึงเทคโนโลยีด้านไอพี ในการที่จะให้บริการสาธารณะสุขทางไกล ที่ระยะทางไม่ได้เป็นปัญหาอีกต่อไป ซึ่งถือได้ว่าเป็นเทคโนโลยีด้านการแพทย์ สำหรับยุคศตวรรษที่ 21 เลยก็ว่าได้

การใช้งานเทคโนโลยีในด้านการรักษาพยาบาล และการสาธารณะสุขในบ้านเรา ก็ได้มีการเติบโต และพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยปัจจุบันโรงพยาบาลเอกชนหลายแห่ง ก็ได้มีการติดตั้งระบบคอมพิวเตอร์ เพื่อเชื่อมต่อฐานข้อมูลประวัติคนไข้ ไปจนถึงการจ่ายยาต่างๆ ซึ่งทำให้ลดขั้นตอนการทำงาน และคล่องตัวอย่างมาก โดยที่แพทย์ผู้ตรวจรักษา สามารถเข้าถึงข้อมูลคนไข้แบบออนไลน์ผ่านทางคอมพิวเตอร์ ตลอดจนสามารถตรวจสอบประวัติการใช้ยาของคนไข้ได้อีกด้วย

ยิ่งไปกว่านั้นด้วยวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล ในการที่จะทำให้ประเทศไทย เป็นศูนย์กลางด้านการแพทย์ และการรักษาพยาบาล ที่จะเปิดรับชาวต่างประเทศ เข้ามารักษาตัวในประเทศไทย ซึ่งจะเป็นการนำเงินตราต่างประเทศ เข้ามาสู่ระบบเศรษฐกิจของไทยอีกทางหนึ่ง และยังส่งผลถึงการท่องเที่ยวที่หน่วยงานหลายฝ่าย กำลังดำเนินงานในการรณรงค์ ให้ชาวต่างชาติเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศไทยมากยิ่งขึ้น ซึ่งถ้าดูจากเม็ดเงินแล้ว ถือว่าการยกระดับการบริการด้านการแพทย์ และสาธารณะสุขให้เป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ และสร้างให้ประเทศไทยเราเป็นศูนย์กลางด้านการแพทย์นั้น ควรถือเป็นกลยุทธ์หลักอันหนึ่ง ที่ภาครัฐและเอกชน ต้องช่วยกันสำหรับก้าวที่ยิ่งใหญ่ต่อไป

อ้างอิง

http://khemmachai.blogspot.com/2013/02/ict-in-organization_23.html

http://www.cisco.com/web/TH/technology/telerobotic.html

http://informationofnursingand.blogspot.com/

http://www.ns.mahidol.ac.th/nsid204/lesson05/L05_his.pdf 

                   นางสาว อธิติยาพร พรมสุข นักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 1  รหัสนักศึกษา 57122230053